nói dối

Bách khoa toàn thư cởi Wikipedia

Một điều nói dối (hay nói xạo, nói láo, nói dóc) là một trong những trừng trị ngôn sai trái khoáy đem mục tiêu người sử dụng mang đến việc lường gạt đối phương.^[1][2] Nói lừa lọc rất có thể đáp ứng mang đến nhiều mục tiêu và những tính năng tư tưởng không giống tùy từng cá thể dùng nó. Thông thông thường, "nói dối" đem hàm ý xấu đi và tùy vô yếu tố hoàn cảnh, người nói dối được xem là đối tượng người dùng chỉ trích, chê bai, gièm pha trộn, dê diếu của xã hội, pháp lý hoặc tôn giáo.

Hậu quả[sửa | sửa mã nguồn]

Hậu trái khoáy tiềm ẩn của việc nói dối là biết bao dạng; một số trong những quan trọng xứng đáng đánh giá. Thông thông thường nói dối nhằm mục đích mục tiêu lừa lừa lọc, khi lừa lừa lọc thành công xuất sắc, người nghe sau cùng mang trong mình một niềm tin yêu sai chênh chếch (hoặc tối thiểu là một chiếc gì này mà người trình bày tin là sai). Khi sự lừa lừa lọc ko thành công xuất sắc, một điều nói dối rất có thể bị trừng trị hiện nay. Việc trừng trị sinh ra điều nói dối rất có thể làm mất đi đáng tin tưởng của những tuyên tía không giống vày và một người trình bày, làm mất đi lừng danh của những người ê. Mọi người xung xung quanh cũng rất có thể thiếu tin tưởng vô bọn họ. Trong một số trong những tình huống, nó cũng rất có thể tác động xấu đi cho tới vị thế xã hội hoặc pháp luật của những người trình bày. Nói lừa lọc trước tòa án, ví dụ, là một trong những tội hình sự (khai man).^[3]

Hannah Arendt vẫn nói tới những tình huống quan trọng vô ê cả một xã hội chịu đựng một điều nói dối. Cô bảo rằng kết quả của những điều nói dối này là "không cần là chúng ta tin yêu vô những điều gián trá, tuy nhiên là không có ai tin yêu bất kể điều gì nữa. Vấn đề này là vì sự gián trá, theo đuổi thực chất của bọn chúng, cần được thay cho thay đổi, và một cơ quan chỉ đạo của chính phủ gián trá vẫn liên tiếp viết lách lại lịch sử hào hùng của nó. Vào khi kết đôn đốc, chúng ta không những sẽ có được một điều nói dối tuy nhiên chúng ta cũng có thể nói dối vô xuyên suốt những ngày sót lại, tuy nhiên chúng ta sẽ có được thật nhiều điều nói dối, tùy nằm trong vô Xu thế chủ yếu trị ngả theo phía nào là."^[4]

Phát hiện[sửa | sửa mã nguồn]

Câu căn vặn liệu những điều nói dối rất có thể được trừng trị hiện nay một cơ hội uy tín trải qua những phương tiện đi lại ko điều là một trong những chủ thể của một số trong những giành giật cãi.^[5]

Máy trừng trị hiện nay nói dối đo sự căng thẳng mệt mỏi tâm sinh lý tuy nhiên một đối tượng người dùng cần chịu đựng đựng theo đuổi một số trong những chỉ số trong những khi thể hiện tuyên tía hoặc vấn đáp thắc mắc. Những chuyến nhảy phì trong số chỉ số căng thẳng mệt mỏi được dùng làm bật mý nói dối. Độ đúng đắn của cách thức này hiện giờ đang bị giành giật cãi thoáng rộng. Trong một số trong những tình huống có tiếng, việc vận dụng nghệ thuật này và đã được chứng tỏ là đã trở nên lừa lừa lọc. Tuy nhiên, nó vẫn được dùng trong vô số nghành nghề, đa phần như 1 cách thức nhằm khơi khêu những điều đầu thú hoặc sàng thanh lọc việc thực hiện. Sự ko uy tín của những sản phẩm nhiều giác là hạ tầng của những reviews như thế ko được đồng ý như vật chứng của tòa án và trình bày cộng đồng, nghệ thuật này được xem như là fake khoa học tập.^[6]

Một nghiên cứu và phân tích thời gian gần đây đã cho chúng ta biết việc biên soạn một điều nói dối mất không ít thời hạn rộng lớn trình bày thực sự và vì thế, thời hạn tiến hành nhằm vấn đáp một thắc mắc rất có thể được dùng như 1 cách thức trừng trị hiện nay nói dối,^[7] Tuy nhiên, người tớ đã và đang chứng tỏ rằng câu vấn đáp ngay lập tức ngay tắp lự tiếp sau đó rất có thể là vật chứng của một điều nói dối được sẵn sàng từ xưa. Một khuyến nghị được thể hiện nhằm giải quyết và xử lý xích míc này là nỗ lực tạo ra bất thần mang đến đối tượng người dùng và thăm dò câu vấn đáp đằm thắm chừng, không thật nhanh chóng, cũng ko cần là quá nhiều năm.^[8]

Đạo đức[sửa | sửa mã nguồn]

Aristotle tin yêu rằng không tồn tại quy tắc cộng đồng nào là được cho phép nói dối, chính vì ngẫu nhiên ai cỗ vũ nói dối đều ko lúc nào rất có thể tin yêu được.^[9] Các ngôi nhà triết học tập St. Augustine, St. Thomas Aquinas, và Immanuel Kant lên án toàn bộ những kiểu dáng nói dối^[10] (tuy nhiên Thomas Aquinas vẫn xúc tiến một cuộc giành giật cãi vì thế vẫn nói dối). Theo cả tía, không tồn tại tình huống nào là, về mặt mũi đạo đức nghề nghiệp, người tớ rất có thể nói dối. Ngay cả khi cơ hội duy nhất nhằm đảm bảo chủ yếu bản thân là nói dối, thì ko lúc nào được phép tắc nói dối, dù cho có đương đầu với giết mổ người, tra tấn hoặc ngẫu nhiên trở ngại nào là không giống. Mỗi ngôi nhà triết học tập đã lấy đi ra một số trong những lập luận mang đến hạ tầng đạo đức nghề nghiệp ngăn chặn sự gián trá, và toàn bộ đều tương quí cùng nhau. Trong số ê cần thiết hơn hết là:

1. Nói lừa lọc là một trong những sự trở thành thái của ngôn từ đương nhiên, tuy nhiên mục tiêu đương nhiên vốn liếng là nhằm truyền đạt những tâm lý của những người trình bày.
2. Khi một người nói dối, niềm tin yêu vô xã hội và xã hội sẽ dần dần tổn thất cút.

Trong khi ê, những ngôi nhà triết học tập thực dụng chủ nghĩa vẫn cỗ vũ những điều nói dối nhằm mục đích đạt được sản phẩm tốt: những điều nói dối vô hoảng hốt.^[10] Trong cuốn sách năm 2008 của tôi, Làm thế nào là để lấy đi ra ra quyết định chất lượng tốt và luôn luôn đích thị đắn, Iain King vẫn lời khuyên một quy tắc khả dĩ uy tín về nói dối.^[11]

Trong kiệt tác Lying, ngôi nhà thần kinh trung ương học tập Sam Harris lập luận rằng nói dối là xấu đi so với kẻ nói dối và người bị nói dối. Nói lừa lọc là nhằm kể từ chối người không giống tiếp cận với thực tiễn và thông thường tất cả chúng ta ko thể tính trước được những điều nói dối rất có hại cho sức khỏe thế nào. Những yếu tố tất cả chúng ta nói dối rất có thể trở thành ko giải quyết và xử lý được: nhiều yếu tố chỉ rất có thể được giải quyết và xử lý bên trên hạ tầng vấn đề chất lượng tốt. Nói lừa lọc cũng thực hiện hoảng hốt chủ yếu bản thân, thực hiện mang đến kẻ nói dối tổn thất tin tưởng vô người bị nói dối.^[12] Những kẻ nói dối thông thường cảm nhận thấy tồi tàn về việc gián trá của mình và cảm nhận thấy tổn thất cút sự thực tình, tính xác thực và tính vẹn toàn. Harris xác định rằng sự chân thực được cho phép một người dân có quan hệ thâm thúy rộng lớn và fake toàn bộ những rối loàn tính năng vô cuộc sống đời thường của một người lên mặt phẳng.

Xem thêm: phim siêu nhân

Trong kiệt tác Con người, Tất cả đều là con cái người, triết nhân Friedrich Nietzsche nhận định rằng những người dân kìm giữ nói dối rất có thể thực hiện như thế chỉ vì thế những trở ngại tương quan cho tới việc lưu giữ điều nói dối. Vấn đề này phù phù hợp với triết lý cộng đồng của ông là phân loại (hoặc cung cấp bậc) người xem theo đuổi sức khỏe và khả năng; vì thế, một số trong những người trình bày thực sự chỉ vì thế không tồn tại năng lực nói dối.

Trong những loại vật khác[sửa | sửa mã nguồn]

Việc những loại vật ko cần là nhân loại chiếm hữu năng lực nói dối và đã được xác định trong số nghiên cứu và phân tích ngôn từ so với loại vượn rộng lớn. Trong một tình huống, con cái khỉ đột Koko, khi được đặt ra những câu hỏi ai đó đã huỷ một chiếc bể, chỉ vào trong 1 trong mỗi người quản lý và vận hành của tôi và tiếp sau đó mỉm cười.^[13]

Nói lừa lọc vày ngôn từ khung người, ví dụ như nhằm xí gạt về phía tiến công hoặc dịch rời, được để ý thấy ở nhiều loại. Một con cái chim u vờ vịt mang trong mình một cánh bị gãy nhằm chuyển làn đường sự để ý của một kẻ săn bắn bùi nhùi – bao hàm nguyên con người – thanh lịch chủ yếu nó thay cho những trái khoáy trứng vô tổ của chính nó, khi ê con cái chim u fake kẻ săn bắn bùi nhùi đi ra xa cách ngoài địa điểm của tổ. Đây là một trong những điểm xứng đáng để ý của loại killdeer.^[14]

Trong văn hóa[sửa | sửa mã nguồn]

Chi tiết tương tác văn hóa[sửa | sửa mã nguồn]

• Pinocchio của Carlo Collodi là một trong những con cái rối được làm bằng gỗ thông thường dẫn theo phiền hà tự hoặc nói dối. Mũi cậu rộng lớn dần dần theo đuổi từng điều nói dối; vì thế, mũi nhiều năm đang trở thành một biếm họa của những kẻ nói dối.
• Glenn Kessler, một ngôi nhà báo bên trên The Washington Post, trao tặng một cho tới tứ Pinocchio cho những chủ yếu trị gia vô blog Washington Post Fact Checker của tôi.
• Một giai thoại có tiếng của Parson Weems tuyên tía rằng George Washington từng chặt một cây anh xẻ vày một chiếc rìu khi ông còn nhỏ. Cha căn vặn Washington ai là kẻ chặt cây anh xẻ và Washington thú nhận tội của tôi vày những lời: "Con nài lỗi phụ thân, con cái ko thể nói dối".
• The Boy Who Cried Wolf, một mẩu truyện ngụ ngôn được gán mang đến Aesop về một cậu nhỏ xíu liên tiếp nói dối rằng một con cái sói sắp tới ăn thịt chiên. Khi một con cái sói thiệt xuất hiện nay, không có ai tin yêu cậu nhỏ xíu nữa.
• To Tell the Truth là công tác thủ xướng một phân mục game show với tía sỹ tử đều tự động xưng là một trong những người vô số bọn họ. Khán fake đoán coi ai là kẻ thiệt.
• Trong văn học tập dân lừa lọc nước ta, hình tượng thằng Cuội cũng rất được xây cất như 1 chàng trẻ trai thường xuyên nói dối, xí gạt phú ông. Thành nghữ "nói dối nghư cuội" được dùng làm chỉ nghững người hoặc nối lừa lọc. Hay như câu truyện về chưng dân cày xí gạt con cái hổ vô chuyện ngụ ngôn "Trí khôn khéo của tớ đây", tuy vậy nội dung hướng tới tôn vinh trí tuệ hoặc nhằm thể hiện nay sự phản kháng của giai tầng làm việc so với giai cung cấp phong loài kiến (thằng Cuội) tuy nhiên cũng vô tình cổ súy hành động nói dối.^[15]

Thành ngữ "Tất cả đều vô tư vô tình thương yêu và chiến tranh",^[16][17] xác định sự biện minh mang đến những điều nói dối được dùng nhằm đạt được ưu thế trong mỗi trường hợp này. Tôn Tử tuyên tía rằng "Tất cả cuộc chiến tranh đều dựa vào sự lừa lừa lọc." Machiavelli khuyên răn vô Quân vương rằng một vị vua cần lấp ỉm hành động của tôi và phát triển thành một "kẻ nói dối và lừa hòn đảo vĩ đại",^[18] và Thomas Hobbes vẫn viết lách vô Leviathan: "Trong cuộc chiến tranh, vũ lực và lừa hòn đảo là nhị đức tính chủ yếu yếu".

Viễn tưởng[sửa | sửa mã nguồn]

• Khái niệm về một lỗ hổng ký ức chuyến trước tiên được thịnh hành vày đái thuyết về một xã hội tưởng tượng của George Orwell, Nineteen Eighty-Four, điểm Sở Sự thiệt của Đảng khởi tạo một cơ hội đem khối hệ thống toàn bộ những tư liệu lịch sử hào hùng tiềm năng, thực tiễn là viết lách lại toàn bộ lịch sử hào hùng nhằm phù phù hợp với tuyên truyền tổ quốc thông thường xuyên thay cho thay đổi. Những thay cho thay đổi này vẫn hoàn thiện và ko thể trừng trị hiện nay.
• Trong bộ phim truyện Big Fat Liar, ngôi nhà phát triển mẩu truyện Marty Wolf (một kẻ nói dối nổi tiếng và kiêu hãnh) tấn công cắp một mẩu truyện kể từ học viên Jason Shepard, kể về một anh hùng bị tổn thất trấn áp đến mức độ từng điều nói dối tuy nhiên anh tớ trình bày khiến cho anh tớ tăng trưởng về mặt mũi độ dài rộng.
• Trong bộ phim truyện Liar Liar, trạng sư Fletcher Reede (Jim Carrey) ko thể nói dối vô 24 giờ, tự một điều ước của nam nhi ông đang trở thành thực sự.
• Trong bộ phim truyện Max Headroom năm 1985, anh hùng phim phản hồi rằng người tớ luôn luôn rất có thể biết lúc nào một chủ yếu trị gia nói dối vì thế "đôi môi của mình di chuyển". Câu đùa này và đã được lặp cút tái diễn thoáng rộng và được biểu diễn giải theo đuổi rất nhiều cách.
• Larry-Boy! And the Fib from Outer Space! là một trong những mẩu truyện Veggie Tales về một siêu nhân vật chống tội phạm với song tai siêu mút hút, cần ngăn ngừa một người ngoài hành tinh ma, tự động gọi bản thân là "Fib", huỷ diệt thị xã Bumblyburg tự những điều nói dối khiến cho Fib cách tân và phát triển. Nói thực sự là đạo đức nghề nghiệp mang đến mẩu truyện này.
• Lie vĩ đại Me là một trong những bộ phim truyện truyền hình dựa vào những ngôi nhà phân tách hành động, những người dân phát âm điều nói dối trải qua đường nét mặt mũi và ngôn từ khung người. Các anh hùng chủ yếu, Tiến sĩ Cal Lightman và Tiến sĩ Gillian Foster dựa vào Tiến sĩ Paul Ekman và Tiến sĩ Maureen O'Sullivan vẫn nhắc phía trên.
• The Inversion of Lying là một trong những bộ phim truyện năm 2009 tế bào miêu tả phát minh sáng tạo fake tưởng về điều nói dối trước tiên, với việc nhập cuộc của Ricky Gervais, Jennifer Garner, Rob Lowe và Tina Fey.
• Cuộc phiêu lưu của Nam tước đoạt Munchausen kể mẩu truyện về một phái nam tước đoạt thế kỷ loại mươi tám, người kể những mẩu truyện kỳ quặc, khó khăn tin yêu, toàn bộ những gì ông tuyên tía là đem thiệt.
• Trong những trò nghịch tặc Grand Theft Auto IV và Grand Theft Auto V, mang trong mình một ban ngành thương hiệu là FIB, một trò nhại thương hiệu của FBI, được biết nhằm che chắn mẩu truyện, liên minh với tội phạm và trích xuất vấn đề bằng phương pháp dùng điều nói dối.

Tâm lý học[sửa | sửa mã nguồn]

Tâm lý học tập xác định rằng năng lực nói dối là một trong những tài năng tuy nhiên từng nhân loại bên trên toàn thị trường quốc tế đều phải có.^[19]

Lý thuyết tiến thủ hóa được Darwin lời khuyên nhận định rằng chỉ mất kẻ vượt trội nhất mới nhất sinh sống sót và bằng phương pháp nói dối, tất cả chúng ta hướng tới việc nâng cao trí tuệ của những người không giống về hình hình ảnh xã hội và hiện tượng, năng lực và ước muốn của mình trình bày cộng đồng.^[20] Các nghiên cứu và phân tích vẫn cho là nhân loại chính thức nói dối ở khi sáu mon tuổi tác, trải qua khóc và mỉm cười, nhằm thú vị sự để ý của phụ thân u.^[21][22] Các nghiên cứu và phân tích khoa học tập cũng đã cho chúng ta biết sự hiện hữu của sự việc khác lạ nam nữ vô nói dối.

Mặc mặc dù con trai và phụ nữ giới nói dối với gia tốc đều bằng nhau, con trai có rất nhiều năng lực nói dối nhằm thực hiện ưng ý chủ yếu bọn họ trong những khi phụ nữ giới có rất nhiều năng lực nói dối nhằm thực hiện ưng ý người không giống.^[23] Giả lăm le là nhân loại là những cá thể sinh sống vô một toàn cầu tuyên chiến đối đầu và cạnh tranh và những chuẩn chỉnh mực xã hội nghiêm nhặt, điểm bọn họ rất có thể dùng điều nói dối và lừa lừa lọc nhằm tăng mạnh thời cơ sinh sống sót và sinh đẻ.

Nói theo đuổi mẫu hình, Smith xác định rằng con trai quí phóng đại về năng lực dục tình của mình, tuy nhiên tránh mặt những chủ thể hạ thấp bọn họ trong những khi phụ nữ giới tự động reviews thấp trình độ chuyên môn dục tình của mình nhằm khiến cho bọn họ trở thành đứng đắn và tình nghĩa rộng lớn vô đôi mắt con trai và rời bị xem như là "gái hư".^[23]

Những người vướng bệnh dịch Parkinson đã cho chúng ta biết những trở ngại trong các công việc lừa lừa lọc người không giống, những trở ngại tương quan cho tới hội chứng rối loàn fake hóa thùy trước trán. Vấn đề này đã cho chúng ta biết một link đằm thắm năng lực ko chân thực và tính vẹn toàn của tính năng thùy trước trán.^[24]

Xem thêm: ma ca rong

Pseudologia awesomea là một trong những thuật ngữ được những chưng sĩ tinh thần vận dụng mang đến hành động nói dối theo đuổi thói thân quen hoặc buộc phải. Nói lừa lọc bệnh tình là hiện tượng đem Xu thế quá mức cần thiết hoặc phi lý khi nói dối và phóng đại.^[25]

Một nghiên cứu và phân tích thời gian gần đây đã cho chúng ta biết việc sáng sủa tác điều nói dối mất không ít thời hạn rộng lớn là trình bày thực sự.^[26] Hoặc, như Chief Joseph trình bày ngắn ngủn gọn gàng, "Không cần thiết nhiều điều nhằm trình bày lên thực sự."^[27]

Một số người tin yêu rằng bọn họ là những kẻ nói dối thuyết phục, tuy vậy trong vô số tình huống, bọn họ ko thực sự chất lượng tốt như thế.^[28]

Ngày nói dối[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Adler, J.E. "Lying, deceiving, or falsely implicating," Journal of Philosophy, Vol. 94 (1997), 435–52.
• Aquinas, T., St. "Question 110: Lying," in Summa Theologiae (II.II), Vol. 41, Virtues of Justice in the Human Community (London, 1972).
• Augustine, St. "On Lying" and "Against Lying," in R.J. Deferrari, ed., Treatises on Various Subjects (New York, 1952).
• Bok, S. Lying: Moral Choice in Public and Private Life, 2d ed. (New York, 1989).
• Carson, Thomas L. (2006). “The Definition of Lying”. Nous. 40 (2): 284–306. doi:10.1111/j.0029-4624.2006.00610.x.
• Chisholm, R.M.; Feehan, T.D. (1977). “The intent vĩ đại deceive”. Journal of Philosophy. 74 (3): 143–59. doi:10.2307/2025605. JSTOR 2025605.
• Davids, P..H.; Bruce, F.F.; Brauch, M.T. & W.C. Kaiser, Hard Sayings of the Bible (InterVarsity Press, 1996).
• Denery II, Dallas G. The Devil Wins: A History of Lying From the Garden of Eden vĩ đại the Enlightenment (Princeton University Press; 2014) 352 pages; Uses religious, philosophical, literary and other sources in a study of lying from the perspectives of God, the Devil, theologians, courtiers, and women.
• Fallis, Don (2009). “What is Lying?”. Journal of Philosophy. 106 (1): 29–56. SSRN 1601034.
• Frankfurt, H.G. "The Faintest Passion," in Necessity, Volition and Love (Cambridge, MA: CUP, 1999).
• Frankfurt, Harry, On Bullshit (Princeton University Press, 2005).
• Hausman, Carl, "Lies We Live By," (New York: Routledge, 2000).
• Kant, I. Groundwork of the Metaphysics of Morals, The Metaphysics of Morals and "On a supposed right vĩ đại lie from philanthropy," in Immanuel Kant, Practical Philosophy, eds. Mary Gregor and Allen W. Wood (Cambridge: CUP, 1986).
• Lakoff, George, Don't Think of an Elephant, (Chelsea Green Publishing, 2004).
• Leslie I Born Liars: Why We Can't Live Without Deceit (2011)
• Mahon, J.E. "Kant on Lies, Candour and Reticence," Kantian Review, Vol. 7 (2003), 101–33.
• Mahon, J. E. "Two Definitions of Lying," International Journal of Applied Philosophy, Vol. 22, Issue 2 (2008), 211-230
• Mahon, J.E. (2008; rev. 2015). "The Definition of Lying and Deception," Stanford Encyclopedia of Philosophy
• Mahon, J.E., "Lying," Encyclopedia of Philosophy, 2nd ed., Vol. 5 (Farmington Hills, MI: Macmillan Reference, 2006), 618–9.
• Mahon, J.E. "Kant and the Perfect Duty vĩ đại Others Not vĩ đại Lie," British Journal for the History of Philosophy, Vol. 14, No. 4 (2006), 653–85.
• Mahon, J.E. "Kant and Maria von Herbert: Reticence vs. Deception," Philosophy, Vol. 81, No. 3 (2006), 417–44.
• Mannison, D.S. "Lying and Lies," Australasian Journal of Philosophy, Vol. 47 (1969), 132–44.
• O'Neill, Barry. (2003). "A Formal System for Understanding Lies and Deceit." Lưu trữ 2008-02-28 bên trên Wayback Machine Revision of a talk for the Jerusalem Conference on Biblical Economics, June 2000.
• Siegler, F.A. "Lying," American Philosophical Quarterly, Vol. 3 (1966), 128–36.
• Sorensen, Roy (2007). “Bald-Faced Lies! Lying Without the Intent vĩ đại Deceive”. Pacific Philosophical Quarterly. 88 (2): 251–64. doi:10.1111/j.1468-0114.2007.00290.x.
• Stokke, Andreas (2013). “Lying and Asserting”. Journal of Philosophy. 110 (1): 33–60. SSRN 1601034.
• Margaret Talbot (2007). Duped. Can brain scans uncover lies?. The New Yorker, ngày 2 mon 7 trong năm 2007.